Martha Washington. Pierwsza pierwsza dama USA

2 czerwca 1731 r. w hrabstwie New Kent przyszła na świat Martha Washington, żona pierwszego prezydenta Stanów Zjednoczonych Jerzego Waszyngtona. Była pierwszą pierwszą damą USA i wzorem dla swoich następczyń.

Martha Dandridge była córką plantatora tytoniu pułkownika Johna Dandridge'a i Frances z domu Jones. W 1749 r. została żoną Daniela Custisa, który podobnie jak jej ojciec był plantatorem i pułkownikiem. Z małżeństwa tego doczekała się czworga dzieci, z których dwoje zmarło w niemowlęctwie. Po ośmiu latach małżeństwa Custis zmarł i Martha została bogatą wdową, a mężczyźni zaczęli ubiegać się o jej względy. Ostatecznie wybór Marthy Custis padł na pułkownika i dowódcę milicji w Wirginii George'a Washingtona. Para wzięła ślub 6 stycznia 1759 r. i zamieszkała razem w Mount Vernon nad Potomakiem.

Washingtonowie przez lata tworzyli bardzo udany związek, a w czasie wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych Martha wspierała męża i angażowała się w pomoc rannym żołnierzom. 30 kwietnia 1789 r. jej mąż został pierwszym prezydentem Stanów Zjednoczonych, a co za tym idzie Martha została pierwszą pierwszą damą. Nie chciała jednak przeprowadzać się do Nowego Jorku, który był wówczas stolicą kraju, i uczyniła to z dużą niechęcią dopiero miesiąc po zaprzysiężeniu. Rok później odetchnęła z ulgą, ponieważ nową stolicą USA została Filadelfia, a co za tym idzie Washingtonowie zmienili miejsce zamieszkania na bardziej dla niej korzystne.

W okresie prezydentury Waszyngtona Martha wzorowo wywiązywała się z obowiązków pierwszej damy, mając świadomość, że jej zachowania i wprowadzane przez nią zwyczaje będą kontynuowane przez jej następczynie. To właśnie ona wprowadziła zwyczaj otwierania Białego Domu dla wszystkich w Nowy Rok, który został zniesiony dopiero w 1930 r. Bardzo dużą wagę przywiązywała też do ówczesnych zasad savoir-vivre'u i poświęcała dużą część swojego czasu na rewizyty.

W marcu 1797 r., kiedy zakończyła się druga kadencja Jerzego Waszyngtona, małżonkowie powrócili do Mount Vernon i tam spędzili ostatnie lata życia. Pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych zmarł 14 grudnia 1799 r. w Mount Vernon w wieku 67 lat. Ukochana żona przeżyła go o dwa i pół roku – zmarła 22 maja 1802 r. w Mount Vernon w wieku 71 lat.

Autor: Marek Teler / Ilustracja: Portret Marthy Washington, ok. 1815 r., National Portrait Gallery.